dinsdag 28 mei 2013

De inwijdingsweg van Rudolf Steiner en het geheim van het ik



In dit boekje vind je een voordracht van Prokofieff gehouden in Bologna in 2011 en als bijlage twee autoreferaten van Rudolf Steiner. Het onderwerp van Steiner’s bijdrage is de inspirerende basis voor de inhoud van Prokofieff. Kern van het betoog van Steiner was, dat het Ik van de mens zich niet – zoals je misschien zou denken –  in, maar buiten de mens bevindt. Als je ‘ik ‘ zegt in het dagelijks verloop van de dag, dan zou dat een spiegeling zijn van wie je in wezen, als werkelijk groter en omvattender ‘Ik’, bent. Een filosofisch uitgangspunt om daar over na te denken en het te willen begrijpen hoe dit bedoeld is en wat dit betekent.                                                                                                

Prokofieff probeert daar de lezer bij te helpen in zijn voordracht. Aan de hand van een voorbeeld uit een voordracht van Steiner beschrijft hij drie manieren van denken. Het intellectuele denken is ons allen eigen, de tweede manier van denken noemt hij het morfologisch denken. Hier ga je niet van feitelijk zintuiglijk waarneembare gegevens uit, maar je denkt in processen. Het is een denken dat groeit en gedijt, verwelkt en vergaat, het zijn geen ruimtelijke voorstellingen die je daar hebt, maar je denkt in de levende stroom van de tijd, alles is in ontwikkeling. De derde manier van denken kan zich van hieruit verder ontwikkelen, door nu het denken zelf als onderwerp te nemen. Het is een belevende waarneming, het denkproces, als reĆ«el innerlijk levensproces te kennen. Wat je waarneemt is het denken zelf waarin het wezen van je groter/ hoger ‘Ik’ leeft. Hier ligt volgens Steiner en in navolging volgens Prokofieff de plek waar een mens de vrijheid heeft om nieuwe gedachten gewaar te worden. Los van zichzelf en los van de wereld om hen heen. Dit betekent een ontmoeting, een moment van ‘samenvallen’, met het wezenlijke groter ‘Ik’ dan jezelf dagelijks bent. Hier ervaar je de echte realiteitskracht van gedachtes, die er niet alleen vandaag, maar ook gisteren en morgen ‘in de lucht’ aanwezig zijn. 

Hou je van filosofie en wil je ook met duurzaamheid bezig zijn, dan kan verrassend genoeg de inhoud van dit boek een bijdrage geven.

Marijke Steenbruggen
vertaling:  Ton Jansen